Op de agenda van PS het rapport Zeeland in stroomversnelling van de commissie Balkenende, de brief van GS, de reactie van de minister, een brief van de SER over dit rapport, de brief van de Stuurgroep Z4 met reactie, de brief van de minister van BZK over energiemarkt en verdeling provinciefonds, de brief van het ministerie van BZK inzake toekenning proeftuin 'maak verschil' en de bijdrage van Statenlid Gerwi Temmink aan de discussie:
Dank voorzitter,
Aan de orde is het actieprogramma van de “Commissie Structuurversterking en Werkgelegenheid Zeeland” met vijf concrete speerpunten, een drietal voorwaarden en twee aandachtspunten voor het Rijk. Ofwel: “Zeeland in een Stroomversnelling”.
Het mocht geen rapport heten, niet onder in een lade geraken, zei dhr. Balkenende. Nou dat is ook niet gebeurd. Acties en reacties genoeg, van diverse organisaties en instanties. Waarvoor dank. Enthousiast over het algemeen, wel met vraagtekens hier en daar. Ook GS en het kabinet reageerden. Daar zal ik zo dieper op ingaan.
Nu eerst de reactie van de fractie van GroenLinks. In een eerdere bijdrage over de commissie-Balkenende stelde ik al dat de aanbevelingen zo lijken overgenomen te zijn uit het programma van GroenLinks. Logisch dat wij die aanbevelingen grotendeels omarmen. De heer Veraart (CU) somde ze daarnet al op. Speciaal voor hem zal ik ook nog even aangeven waar de verschillen zitten met D66, omdat hij die niet zo op zijn netvlies heeft.
Zeeland moet zich dus vooral inzetten op:
* hergebruik en vergroening vd economy, (biobased + circulaire economie);
* energietransitie en Deltatechnologie;
* een tweede University College, een beta-college. Hier pleit GroenLinks ook voor verbindingen met hbo en mbo en het bedrijfsleven. Dat biedt jongeren meer kans op studie en baan;
* duurzame havensamenwerking;
* een gezonde regio met goed bereikbare en betaalbare voorzieningen. Investeren in een Zeeuwse zorgeconomie ziet GroenLinks wel zitten, in tegenstelling tot nog meer in toerisme pompen. Een van de verschillen met D66.
Een ander verschil zit in het nog meer geld uitgeven aan asfalt, voor de N59 en Midden-Zeelandroute. Ik kom daar later vandaag op terug bij het Mobiliteitsplan. De kansen die Balkenende ziet voor duurzame energie, zijn ons uit het hart gegrepen. Dit roepen wij al jaren. Kansen in opwekking, in besparing – ook voor isoleren woningmarkt – en ook in kennisoverdracht. Zeeland heeft hier alles voor: zon, wind, water, netwerk en specialiteiten. Levert ook meer werk op!
De randvoorwaarden klinken GroenLinks ook goed in de oren: ik wil even inspelen op de eerste en laatste.
a) Vergroten van de bestuurskracht; niet die Zeeuwse ziekte, niet verdelen om het verdelen, maar daadkrachtig aanpakken en over eigen grenzen heenkijken; GL heeft hier al vaker aan gerefereerd! Hoe zien GS dit? Durven die het voortouw te nemen?
b) Uitvoeringskracht vd regio vergroten (Impuls samen met BOM = prima).
c) Werk maken van leefbaarheid door een samenhangend programma te maken waarmee je inspeelt op demografische ontwikkelingen, krimp en bereikbare/betaalbare basisvoorzieningen. Krimp biedt ook kansen.
Tot slot de bijdragen van het Rijk; GroenLinks vindt ook dat wij veel zelf kunnen en moeten. Alleen voor het provinciefonds en zeker de kerncentrale verwachtte en verwacht GroenLinks meer van Rijksoverheid. Zeker voor die kerncentrale: dat zal moeten. Zie onze bijdrage vorige week. Anders is niet alleen Delta ter ziele, maar kost het nogmaals vele honderden medewerkers hun baan!
Net als andere partijen vindt GroenLinks de reactie van het kabinet teleurstellend, al schemert er enige hoop door bij het punt van behoud werkgelegenheid. GroenLinks heeft alle Tweede Kamerleden niet voor niets een brief gestuurd.
Dan GS. Die reageerden voortvarend. Naast de teleurstelling over inbreng kabinet – hadden ze kunnen weten gezien Kerncentrale Borssele – toch gelijk bereidheid tonen zelf met plannen te komen. Samen schouders eronder te zetten. Prima. Toch maken GS hier een valse start. Want nog voordat er verder enige discussie met PS en andere belanghebbenden is geweest, niet in het minst met het Rijk, hebben zij al een provinciale coördinator aangesteld.. Uit de reactie van het kabinet heeft GroenLinks begrepen dat Den Haag met een coördinator komt. Daarover zou overleg volgen. Zo is het wel erg makkelijk voor Kamp en de zijnen: o kijk, ze hebben het zelf al gedaan. En voor je het weet verdwijnt het actierapport alsnog in een lade.
Waarom op deze manier GS? Kijken we zo wel over onze eigen grenzen heen? Wat zijn de taken van de provinciale coördinator? Was er een profiel, zou PS daar iets over kunnen/mogen zeggen dan? GroenLinks vindt dat hard nodig. We moeten het samen doen! (Een unaniem gesteunde motie roept de Tweede Kamer daartoe op).