GroenLinks, SP, D66 en PvZ dienden een verzoek in voor een interpellatiedebat. Aanleiding was de besluit-vorming door GS over de zgn. 57+ maatregel voor provincie-ambtenaren. De partijen hebben twijfels over de wijze en totstandkoming van de besluitvorming en hebben advies ingewonnen van prof. Elzinga, hoogleraar Staatsrecht aan de Rijks-universiteit Groningen. Zijn bevindingen onderbouwen de opvattingen over de verdeling van bevoegdheden tussen GS en PS. De Staten stemmen unaniem in met het verzoek om een debat.
"Tijdens de interpellatie willen wij graag een aantal vragen stellen over het besluitvormingstraject. Naast vragen over de conclusies van prof. Elzinga zijn wij met name geïnteresseerd naar de ambtelijke adviezen die ten grondslag hebben gelegen aan de besluiten in deze. Het verzoek is die adviezen ruimschoots voor het debat beschikbaar te stellen voor de Staten", zo luidt het verzoek.
Toelichting van het verzoek (uitgesproken tijdens de Statenvergadering)
"MdV,
Ik dank de Staten voor de mogelijkheid tot het voeren van een interpellatiedebat.
Voor de Statenfracties van D66, Partij voor Zeeland, GroenLinks en de SP staat deze zaak niet op zich. Na een interpellatiedebat over jeugdzorg en vandaag het ROC-voorstel en de Hedwige, is dit de vierde clash met meerdere Statenfracties in zeer korte tijd.
Voorzitter, als het werkelijk zo is dat de coalitiepartijen, deze keer, net als de niet-coalitiepartijen, de ingrijpende 57+regeling van de pers hebben moeten vernemen, dan moeten zij zich net zo geschoffeerd voelen als wij.
Het maakt de zaak wel delicater. Niemand, maar dan ook niemand in deze Staten wist van de uitwerking van de 57+ plannen! Het college wilde geen informatie geven. Het college opereerde in een vacuümtank. Daarvan getuigde ook het negatieve advies dat het college gaf op de GroenLinks motie over dit onderwerp d.d. 3 februari jl.
Gedeputeerde van Heukelom is tot op heden zeer afhoudend geweest (ik zeg het netjes) met het beantwoorden van vragen. Opmerkingen zoals: “Dat is wijsheid achteraf” en “de kerntaken staan in het rapport Cebeon” tekenen hem en daarmee het college.
Na deze Statenvergadering was er de informatiebijeenkomst met voor de aanvragers van dit debat een teleurstellende uitkomst: Wij zullen doorgaan! Het college bleef in alle toonaarden ontkennen dat zij de Staten anders en meer hadden moeten betrekken bij deze zaak. De kerntakendiscussie met al zijn gevolgen kon wel achteraf in de Staten worden behandeld.
Voor ons werd er -ook op dat moment- getornd aan het primaat van de Staten. Dat kan en dat mag niet! Wij besloten de hoogleraar staats- en bestuursrecht prof. Mr. Dr. Elzinga om advies te vragen. Nog voor dat de inkt van het advies bij wijze van spreken was opgedroogd had gedeputeerde Van Heukelom zijn mening al klaar. In de PZC van 7 april staat: “Hij handhaaft zijn opvatting dat het dagelijks provinciebestuur binnen zijn bevoegdheid heeft gehandeld (…) en (…) de 57-plus regeling gaat gewoon door.”
De conclusies van prof. Elzinga liegen er niet om en bevestigen de wat de aanvragers van dit debat al vermoedden: De rechten van deze Staten zijn met voeten getreden.
Wij zijn te laat geïnformeerd. Art. 167, lid 2 van de Provinciewet is overtreden en ons begrotingsrecht is uitgehold. Prof. Elzinga gebruikt in Binnenlands Bestuur van deze week zelfs de term “budgettaire etikettenzwendel.”
In het verleden is het vaak gebeurd dat wanneer het college de Staten nodig had dat we wel vooraf werden geïnformeerd. Waarom nu niet? Waarom niet de gebruikelijke weg bewandeld toen er een principeakkoord was met de bonden. Even een pauze inlassen en tegen de bonden zeggen: ”We hebben een akkoord mits de Staten instemmen.” Waarom niet het presidium even getipt of getipt van wat er te verwachten viel?
Hoe is de bevoegdheid van het college indien een fiscale boete wordt opgelegd die kan oplopen tot €60.000.00,-. Antwoord: die bevoegdheid heeft het college niet. Daarmee brengt u de staten in een onmogelijke positie. Gedeputeerede Van Heukelom zei in de commissie dat u hierover desnoods gaat procederen. Maar ook daar heeft u de Staten voor nodig (Om achter de hand te houden: Provinciewet art 158, lid 1 sub f).
Voorzitter, hier zitten we dan als Staten van Zeeland, het hoogste bestuursorgaan, we zijn volkomen buiten spel gezet en wat ons betreft kan dit echt niet.
Voorzitter, dit alles brengt ons tot de volgende vragen aan het college:
- Sprak de gedeputeerde in de PZC van 7 april ook namens het college?
- Zo ja, bedoelde hij daarmee dat het gezien de omstandigheden nu niet meer anders kan?
- Zo ja, erkent de gedeputeerde daarmee (weliswaar) achteraf dat de Staten te laat zijn geïnformeerd?
- Zo neen, wat is dan uw oordeel over de conclusies 4 en 5 van het rapport Elzinga?
- Bent u met Elzinga van mening dat de staten in feite geen ruimte meer hebben om nee te zeggen en wel vanwege de dichtgetimmerde besluiten, hetgeen op dit onderdeel voert tot een daadwerkelijke uitholling van het begrotingsrecht?
- Zou u al twijfelen aan conclusie 6 van Elzinga, was er dan niet alles aan gelegen om de Staten wel tijdig te betrekken bij dit onderwerp gelet op het gestelde in conclusie 4?
- Waarom heeft u de Staten niet desnoods vertrouwelijk geïnformeerd?
- Van ambtelijke zijde is desgevraagd meegedeeld, dat u nooit is geadviseerd dit traject anders te bewandelen. Moet daaruit worden afgeleid dat u in deze voor eigen richting heeft gekozen?
- Hoe kijkt u in dit ingrijpende dossier aan tegen de actieve informatieplicht aan de Staten?
- Bent u zich op enig moment bewust geweest van de reuring die uw besluit kon veroorzaken zowel bij ambtenaren als Zeeuwse bevolking?
- Bent u er zich op enig moment van bewust geweest dat Statenleden geconfronteerd zouden worden met vragen hierover uit de bevolking zonder geïnformeerd te zijn? Zo ja, wat stelde u zich daarbij voor?
- U heeft aldus Elzinga in strijd gehandeld met de actieve informatieplicht van art. 167 lid 2 Provinciewet en op een onderdeel het begrotingsrecht uitgehold (conclusie 6). Hoe denkt u dit en het vertrouwen van de Staten als geheel te repareren c.q. terug te winnen?
Conclusie
De complete Staten zijn het ermee eens dat Gedeputeerde Staten de informatieplicht geschonden hebben. De door de vier partijen ingediende motie van wantrouwen (zie bijlage) kreeg echter geen meerderheid. Men was het erover eens dat het college met een voorstel moet komen om dit soort zaken te voorkomen en voortaan beter te communiceren. Gedeputeerde Van Heukelom zegde dit toe.
_________________________________________
Zie ook: http://zeeland.groenlinks.nl/node/81929
In de media:
PZC Motie van wantrouwen tegen Gedeputeerde Staten
Binnenlands Bestuur: Wankele 57+ regeling in porovincie Zeeland
_______________________________________________________________
Februari 2015: Voortgang procedure tegen VUT-heffing: zie bijlage