Voorzitter, 

in dit huis hebben we vaak de woorden uitgesproken: ‘de Zeeuwse tuin is af.’ De tuin staat voor de provinciale wegen. In onze visie moet de tuin goed onderhouden worden, maar is het uitbreiden van deze tuin onnodig, overbodig en vooral heel duur. Wij vinden het van belang om de bloemen en de planten in de tuin goed bij te houden, maar wij willen hierin geen ingrijpende en dure veranderingen. Wat ons betreft besteden we het geld aan middelen om en in ons huis. Denk aan werk, sport, cultuur en het openbaar vervoer naar ons huis. 

Dit agendapunt gaat over het beschikbaar stellen van ongeveer twee miljoen euro voorbereidend krediet voor het aanpassen van de Deltaweg tussen Goes en de Zeelandbrug. Waarbij die twee miljoen euro de opmaat zal zijn voor variant B bij het aanpassen van de Deltaweg. Die B-variant draait om het veranderen van het kruispunt tussen Goes en ’s-Heer Hendrikskinderen en de stoplichten bij de Roodewijk. Ook wordt aan de fietsers gedacht die veiliger over de Klapehekkeweg, naast de Deltaweg kunnen rijden. In interviews bij de PZC en Omroep Zeeland hebben we veel en vaak gesproken over dit onderwerp. Zo hebben we woorden gebruikt als ‘asfaltgekte’, ‘geldverspilling’, en ‘tunnelvisie’. Daar staan we nog steeds achter.

In deze Statenzaal hebben we soms discussies over tienduizenden euro’s. Uit de beantwoording van onze vragen blijkt dat variant B gaat om 70 miljoen euro tot 162 miljoen euro. Als we in het midden gaan zitten, dan komt dit uit op 300 euro per Zeeuw of 1200 euro voor een huishouden van vier mensen. Stel je voor, je woont als gezin in Sint-Maartensdijk, Aagtekerke, Westdorpe of Retranchement en mag 1200 euro gaan neertellen voor een weg die je zelden tot niet gebruikt. Onnodig, overbodig en vooral heel duur. Dat geld willen wij steken in cultuur, sport, natuur, leefbaarheid, wonen en openbaar vervoer voor álle Zeeuwen.  

Voorstanders van de uitbreiding wijzen doorgaans op twee punten. De weg veiliger maken en files oplossen. Eerst gaan we in op deze files. We gaan de vermeende files niet oplossen. Als eerste staan op grote delen van de dag geen files, alleen op bepaalde zonnige dagen en een beperkt aantal tijden. Ten tweede is deze kleine Deltawegfile niet te vergelijken met dagelijks fileleed op rijkswegen als de A1, A2 of de A58 bij Breda, Tilburg of Eindhoven. Als derde zal de Deltaweg altijd een flessenhals blijven, is het niet bij de stoplichten, dan wel bij de Zandkreekdam, de afslag naar Wissenkerke, de stoplichten bij Colijnsplaat, de Zeelandbrug of bij Zierikzee. En als we al deze knelpunten willen aanpakken, dan volstaat zelfs variant E niet.

Daarnaast wordt de weg juist onveiliger met de aanpassingen, want de nieuwe variant zal meer verkeer gaan aantrekken. In de commissievergadering zijn we uitgebreid ingegaan op het gevoel van onveiligheid. De Deltaweg is op papier de veiligste weg van Zeeland, omdat de bestuurders te maken hebben met een kaarsrechte weg, waarbij het zicht heel goed is. Bovendien blijkt uit de cijfers dat de Deltaweg vergeleken met provinciale wegen in andere provincies veel veiliger is. De oorzaak van de onveiligheid zit namelijk niet in de weg, wel in de weggebruiker. Wanneer mensen hun mobiele telefoons niet zouden gebruiken, scherp op de weg letten en niet bezig zijn met andere dingen, dan is de Deltaweg een zeer veilige weg. Wij willen het probleem bij de wortel aanpakken: de gebruiker zelf. Hiervoor zijn snelheidscontroles en telefooncontroles nodig. Het gaat om een gevoel van onveiligheid, dat wordt veroorzaakt door een klein aantal mensen dat zich misdraagt op deze weg en op andere Zeeuwse wegen. Een gedragsverandering is nodig. Die bereik je niet door wegmisbruikers te belonen en de weg aan te passen. Wel door mensen op dit stuk weg extra te controleren. 

Wij willen vasthouden aan het hoefijzermodel, waarbij het verkeer zoveel mogelijk om Zeeland heen wordt geleid, via de A4. Het laatste wat we willen is een centrale noord-zuidas door Zeeland creëren, waarbij lange stromen verkeer even door Zeeland scheuren op weg naar Vlaanderen of naar de Randstad. We vinden dit een principieel punt en we zijn blij dat GS in de commissievergadering hebben aangegeven ook aan het hoefijzermodel vast te houden.

Uit de commissievergadering blijft ook het jaartal 1965 bij. Twee vragen: hoe zouden de mensen uit die tijd reageren als ze zien hoe mooi, snel en veilig de Deltaweg er nu bij ligt? En de tweede vraag. Wanneer is het genoeg, als er een achtbaan tussen Goes en Zierikzee ligt. Is het nu nog niet genoeg, het is al zoveel veiliger en sneller dan vroeger? Variant E, die mogelijk kan oplopen tot 428 miljoen euro, is in de commissievergadering ook gepromoot. Hoe wil u aan mensen met een kleine beurs uitleggen dat per Zeeuw meer dan 1100 euro zou worden besteed aan een weg, die nu al veilig is? Zou het niet veel verstandiger zijn om te pleiten voor het afstellen het project Deltaweg en het geld te besteden aan dingen die Zeeuwen wel helpen?

Afrondend komen we terug op de Zeeuwse tuin. Wij voorzien dat dit voorstel gaat leiden tot meer verkeer, meer uitstoot en grote schade bij omliggende natuurgebieden, zoals het Poelbos en het Schengegebied. Wij denken dat we als volksvertegenwoordigers de Zeeuwse tuin passend moeten onderhouden. Voor de huidige generaties en de toekomstige generaties. Dit plan gaat leiden tot meer verkeer, meer onveiligheid, vergroot de problemen en kost de Zeeuwse belastingbetaler 1200 euro per gezin. Onnodig, overbodig en vooral heel duur. Dit moeten we niet willen. 

--------------------------------------------------------