Als gevolg van de invoering van de tolheffing in België is het aantal vrachtwagens op de snelwegen in Zuid-Nederland toegenomen. Als gevolg daarvan mijden transportbedrijven zoveel mogelijk de Belgische snelwegen. België is van plan om in de toekomst een tolvignet in te voeren voor personenauto’s. Ook buitenlanders gaan dan betalen. Niet alleen op snelwegen, ook op gewestelijke N-wegen. Zeeuws-Vlaanderen wordt dan ommuurd door de Belgische tol. Reden voor GroenLinks tot het stellen van vragen (d.d. 12 mei 2016). De antwoorden van GS:

Toelichting

Als gevolg van de invoering van de tolheffing in België is het aantal vrachtwagens op de snelwegen in Zuid-Nederland toegenomen. Dat komt omdat transportbedrijven – als gevolg van de tolheffing - zoveel mogelijk de Belgische snelwegen vermijden. België is van plan om in de toekomst een tolvignet in te voeren voor personenauto’s. Ook buitenlanders gaan dan betalen. Niet alleen op de snelwegen, maar ook op de gewestelijke N-wegen. Zeeuws-Vlaanderen wordt dan ommuurd door de Belgische tol.

Het kan geen toeval zijn dat onze zuiderburen vrijwel direct na de Schelde-akkoorden en het akkoord over de zeesluis bij Terneuzen deze eenzijdige heffing hebben ingesteld. Vlaams minister Hilde Crevits hamerde voor het tot stand komen van deze akkoorden voortdurend op goed nabuurschap en wederzijds vertrouwen. Dat goede nabuurschap lijkt te zijn veranderd in een Vlaams belang. Het naburige erf Nederland is kennelijk niet meer zo interessant!

Dat juist België met een eigen tolheffing komt, is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Niet alleen vanuit het EU-denken, maar zeker ook gelet op het Verdrag van Londen (1839). Daar deed België alle moeite om iedere vorm van tolheffing voor de toegang tot de haven van Antwerpen te voorkomen. Het werd door de Belgen ervaren als een blokkade. Het is met name daarom infaam dat België eenzijdig deze maatregel genomen heeft. Dit leidt voor de fractie van GroenLinks tot een aantal vragen.

Vragen

  1. Welke acties heeft u ondernomen om de gewraakte tolheffing te voorkomen?
    In de afgelopen jaren hebben wij richting Minister van I&M, Tweede Kamerleden, Europees Parlementsleden en de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken actie ondernomen middels brieven, gesprekken en lobby acties. Nadat de besluitvorming en aanbesteding voor de kilometerheffing voor vrachtverkeer in België had plaatsgevonden, hebben met name het ministerie van I&M, TLN en de Europese Commissie actief contact gehad met Belgische verantwoordelijken over de wijze van invoering. Nu opnieuw een uitbreiding van de kilometerheffing naar het personenverkeer wordt overwogen brengen wij onze bezwaren opnieuw onder de aandacht.
  2. Welke maatregelen overweegt u om de tolheffing alsnog ongedaan te krijgen?
    Het is onrealistisch, gezien de politieke steun in Vlaanderen voor deze kilometerheffing, de investering die in dit systeem is gedaan en de verkregen Europese goedkeuring, te verwachten dat de tolheffing voor het vrachtverkeer ongedaan gemaakt kan worden gekregen. Wij zijn wel in gesprek gegaan met de Zeeuws-Vlaamse transporteurs en gemeenten over de gevolgen van de kilometerheffing voor vrachtverkeer voor het vestigingsklimaat van Zeeuws-Vlaanderen. Zoals in Provinciale Staten van 15 april aangegeven ondernemen wij daarnaast actie om de kilometerheffing voor personenverkeer te voorkomen.
  3. Wilt u bij de zuiderburen en bij ons kabinet aansturen op een verantwoorde Europese aanpak? Zo nee, waarom niet?
    Wij hebben dit in de voorbije jaren al gedaan, zowel richting ministerie van I&M als richting de EU. Ons pleidooi is daarbij gericht om negatieve effecten voor grensregio's en een Europese wir-war van systemen te voorkomen. Gezien de Vlaamse intenties voor een kilometerheffing voor personenverkeer zullen wij dat ook blijven doen.
  4. Wilt u onze verantwoordelijk minister indringend verzoeken haar Belgische collega aan te spreken op de onredelijke gevolgen van de gewraakte maatregel, met name voor Zeeuws-Vlaanderen? Zo nee, waarom niet?
    De minister van I&M heeft in de afgelopen periode regelmatig contact gehad met haar Vlaamse collega over de invoering van de kilometerheffing voor vrachtverkeer door de drie Belgische gewesten. Daarbij is door haar nadruk gelegd op het belang van een gelijk speelveld voor bedrijven en de problemen bij de invoering. Ten aanzien van de kilometerheffing voor personenverkeer heeft zij zich ook al duidelijk aangegeven dat zij actie onderneemt. Wij hebben haar ook op de hoogte gebracht van onze bezwaren.
  5. Mocht een en ander onbespreekbaar blijken, overweegt u dan acties vergelijkbaar met de Vlaamse acties bij de Scheldeverruiming (wegblijven bij netwerkborrel, Oesterpartij e.d.)?
    Nee. Wij geven de voorkeur aan het ondernemen van meer constructieve en inhoudelijk gerichte acties.
  6. Bent u met ons van mening dat het voortbestaan van de VNSC door de Belgische maatregel onder druk is komen te staan? Zo ja, waarom? En zo nee, waarom niet?
    Nee, de VNSC heeft geen rol en functie ten aanzien van wegverkeer. De rol en functie van de VNSC is duidelijk omschreven in de Scheldeverdragen uit 2005, specifiek het verdrag over beleid en beheer in het Schelde-estuarium.
  7. Wilt u het Vlaams parlement nog eens herinneren aan de mooie woorden van nog niet zo lang geleden hoe het ooit was? “MET GROTE VOLDOENING CONSTATEREND DAT onder gezamenlijke verantwoordelijkheid een Ontwikkelingsschets voor 2010 voor het Schelde-estuarium tot stand is gekomen (…)”. Deelt u de mening van GroenLinks dat het belangrijk is om hier op te blijven inzetten?
    Zeer regelmatig delen wij met Vlaamse partijen het belang van een goede samenwerking, zeker ook voor het Schelde-estuarium.