Op de agenda van PS stond het rapport van de visitatiecommissie bestuurskrachtmeting provinciebestuur: "Ruimte voor verbeelding". Het provinciebestuur van Zeeland scoort voldoende in het oplossen van actuele Zeeuwse opgaven, maar strategische besluiten voor de toekomst van Zeeland worden te weinig genomen. De Staten van Zeeland willen snel aan de slag met de verbeterpunten en formeren een bestuurlijke werkgroep dualisering met uit elke fractie een afgevaardigde. Leen Harpe leverde alvast commentaar; de bijdrage is verderop te lezen.
Ruimte voor verbeelding, een uitnodigende tekst op de voorkant van het rapport. College en Staten, welke dat ook mogen zijn, moeten keuzes maken. Dat is m.i. de belangrijkste conclusie van het rapport. Keuzes maken en volhouden.
Het rapport concludeert dat het op vele punten goed gaat, erg goed. Voorbeelden zijn o.a. de EHS, jeugdzorg en kerend tij. Volhouden kan ook in negatieve zin worden uitgelegd. Volhouden met de WCT, natuurontwikkeling en de tweede kerncentrale. Wankelende dossiers waarbij Zeeland speelbal is geworden van invloeden van buitenaf. Er mist een eigen visie op havenontwikkeling die aansluit bij de omgeving. Het Hedwigedossier rammelt tot in het EU-parlement en Zeeland is speelbal geworden in een schimmig spelletje schaak tussen RWE en Maxime. Waar zijn wij, waar staan wij in het politieke krachtenveld?
“De neuzen gaan in Den Haag niet makkelijk genoeg richting Zeeland.” Zo vermeldt het rapport op blz. 13. Zeker! Het eendrachtige optreden in de zaak ‘Sluiskiltunnel’ staat op zich en dat had succes. Zeeland stond op de kaart omdat wij een eendrachtige keuze presenteerden.
Zeeland staat ook op de kaart bij de discussie over de positie van de waterschappen. In IPO-verband zijn wij een uitzondering. Als enige provincie willen wij koste wat kost de oudedagsvoorziening voor moegestreden bestuurders handhaven. Het kabinet kopte een miljardenbezuiniging in door het dijkbeheer zonder bijbehorend budget over te hevelen naar de waterschappen. Onze burgers gaan dat betalen en de waterschappen vieren feest over de ruggen van onze burgers. Ik ben benieuwd wat de reactie van het college is op deze trucage en houding van het college in IPO-verband.
Het Zeeuwse model komt uiteraard ook ter sprake. Dat gaat goed, zolang er niet teveel getornd wordt aan de gemeentelijke autonomie. Met andere woorden: blijf van onze leges af. Dat werd mij zaterdagavond duidelijk tijdens de uitzending van Zembla. Burgemeester Gelok maakte duidelijk dat Borsele behalve werkgelegenheid geen enkel belang had bij de KC II. Oh ja, behalve een paar miljoen aan leges. Waarom zijn wij als provincie zo gehecht aan een tweede kerncentrale? Was de WCT niet ooit het alternatief voor het verdwijnen van de KC met honderden banen aan werkgelegenheid? Dit college lijkt met het bestuurskrachtonderzoek in de hand weer terug in de tijd.
Bij deze dossiers zou het er in de Staten op aan moeten komen, aldus het rapport. Dat gebeurt echter niet (citaat). GroenLinks stelt voor om deze complexe en politiek gevoelige dossiers te bespreken in de bestuurlijke werkgroep dualisering waartoe het presidium heeft besloten. Dat doet recht aan het rapport. Zo nog vier jaar doorgaan kan niet! Wat de WCT betreft zeker niet na het verschijnen van de havennota Rotterdam. Zeeland moet kiezen welke groenblauwe ruimte zij wil (rust) en hoeveel economie aanvaardbaar is (blz. 15). Ook dat lijkt mij een schone taak voor de Staten.
In dat opzicht is GroenLinks dus echt teleurgesteld in het collegeprogramma. Een verkokerde ambtelijke organisatie, zo oordeelt het rapport. GroenLinks vindt dat te kort door de bocht. Zeeland, de grootste provincie van Nederland met in verhouding weinig inwoners, is niet een op een vergelijkbaar met de rest. Daar zal het college rekening mee moeten houden.
Het Zeeuwse model heeft zeker zijn vruchten afgeworpen, maar bezien moet worden of dit nog wel de beste werkwijze is. Een voorbeeld is de duurzaamheidsagenda. Voor zover mij bekend veel praten en weinig resultaat.
Samengevat: huiswerk genoeg voor college en Staten. De Staten zullen dit moeten vertalen in een duaal verhaal. De GroenLinks bijdrage zal zeker worden geleverd met als eerste testcase de voorjaarsnota. De eerste signalen daarvan klinken al door en als ik het goed beluisterd heb begint het geld al weer aardig richting plinten te gaan. Genoeg ruimte dus voor verbeelding!