Desalniettemin had de fractie de nodige vragen bij dit proces. Hieronder kunt u de inbreng van Maaike Walraven en Gerwi Temmink tijdens de commissievergaderingen lezen.
Zie ook de reacties van GS op onze vragen.
In deze cie SO is nu het Statenvoorstel aan de orde waarin voorgesteld wordt om de stikstofopgave uit te breiden tot een opgave voor het Landelijk Gebied en stikstof.
Op 20 juli 2020 heeft PS de Strategische Aanpak Stikstof (SAS als opvolger PAS) vastgesteld. Met 3 pijlers: monitoring, stikstofreductie en robuuste natuur
Vanwege de komst van Wet Stikstofreductie en Natuurverbetering (WSN), het coalitieakkoord Rutte IV en de startnotitie Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) moet die Zeeuwse SAS aangevuld worden stelt GS (terecht) in de brieven.
Voorstel is dus die aanpak te verbreden. Het voorliggende startdocument is feitelijk niets anders dan enerzijds opsomming wat daar tot nu toe gedaan is en anderzijds de opstap naar een nieuw Zeeuws gebiedsplan 1.0 (met deelplannen?) voor 1 juli 2023. Met daarin in ieder geval doelen, omgevingswaarden aangescherpt naar 2030 en een koppeling met meerdere maatschappelijke opgaven (bv. water, klimaat, mobiliteit, biodiversiteit etc.).
GroenLinks heeft bij al die maatschappelijke opgaven telkens gehamerd op zoek te gaan naar de samenhang, de dwarsverbanden. Wij zijn dus blij met deze koppeling. Eveneens eens met de Zeeuwse aanpak – niet landbouw apart, maar industrie, mobiliteit, bouw, landbouw samen aan tafel waarbij elke sector een bijdrage levert – maar wat ons betreft gaat het om robuuste natuur, stikstofreductie en monitoring ineen. Geen prioritering en als je dat al doet, dan moet natuur op 1. In belang biodiversiteit, ook in belang landbouw. En stikstofruimte voor bouw! Want woonruimte wil bijvoorbeeld iedereen.
De koppeling met de zeespiegelstijging – ook in dit voorstel aan de orde – laat ik hier maar even rusten; komt vast bij het vervolg van de klimaatstrategie uitgebreid terug. GroenLinks wil wel alvast melden hierbij grote kansen te zien voor bouwen met natuur, building with nature, langs de kust.
Overleg met TK-fractie leert de fractie van GroenLinks Zld dat er al bijna 300 rechtszaken gewonnen zijn en dat er nog 150 op de plank liggen. Ook in Zeeland, met name langs de Brabantse grens. Die kunnen en mogen we niet negeren, want we hebben niet alleen te maken met Nederlandse wetgeving. Ook de Europese en die laat zich niet zomaar omzetten.
Daarom ziet GroenLinks veel in het vasthouden aan de doelen en tijdpaden. Zoveel wordt er in deze niet gevraagd van Zeeland in vergelijking met andere provincies.
VRAAG: Waarom laat GS bij voorbaat al ruimte voor afzwakking van deze doelen? GL beseft dat Remkes rapport nog moet komen, maar doelstellingen moeten hard blijven met bijbehorend tijdpad. (Hooguit misschien wat later inleveren gebiedsplan vanwege Statenwisseling). Niemand wil toch alles weer op slot?
Reactie GS: het is geenszins de bedoeling om doelstellingen af te zwakken, gelden meer als richtsnoer. Temeer omdat wij samenwerken met alle sectoren en ook de minister ziet deze doelen als richtsnoeren voor provincies. Totale doelen Nederland halen is de opzet.
De richtingen die aangegeven worden in dit startdocument bevat elementen die aansluiten bij waar GroenLinks al langer voor pleit.
Het spoor van inzetten op volhoudbare landbouw vraagt om meer natuur-inclusieve landbouw, waaronder meer voedselbossen. Voedselbossen leveren eveneens een bijdrage aan de biodiversiteit, CO2 reductie, bodemverbetering en de waterhuishouding. Spoor 2 (biodiversiteit) en spoor 3 klimaatopgave uit het NPLG roepen daartoe op. Bovendien wordt er landelijk van de 20 miljard voor stikstofmaatregelen tot 2030 maar liefst 10% hiervoor beschikbaar.
VRAAG: Hoeveel komt daarvan naar Zeeland? Gaat GS nu eveneens fors meer inzetten op natuur-inclusieve landbouw? Dan maak je echt samen een belangrijk verschil, een flinke verschuiving waartoe spoor 4 oproept!
Reactie GS: ja, wij gaan zeker aanvragen doen om uit de ruif voor natuur-inclusieve landbouw zoveel mogelijk binnen te halen aan subsidie. Of dat precies 10% zal zijn is nog onduidelijk.
De ecologische evaluatie van de Manteling – waarvoor dank, goed onderzoek, goed leesbaar – laat ook duidelijk zien dat stikstof eigenlijk een biodiversiteitskwestie is.
Doelen voor grijze duinen, duinstruweel en korfslak worden niet gehaald. Witte duinen onduidelijk. (Nog geen antwoord techn. vraag: meer van dit soort rapporten?
VRAGEN: iedereen weet dat de stikstofdepostitie in Zeeland voor ongeveer de helft komt vanuit zee en Vlaanderen.
Wat is de stand van zaken waar het gaat om reductie van deze invloeden?
En moeten we die inbreng van buiten meetellen voor de Zeeuwse doelen/omgevingswaarden in het gebiedsplan 1.0?
Is GS voornemens de aanbevelingen en adviezen uit de ecologische evaluatie over te nemen in het gebiedsplan 1.0?
Reactie GS: overleg met Vlaanderen en minister (Rijk) blijft intensief. Vlaanderen neemt soms ook al sterkere maatregelen dan wij, bijvoorbeeld rond opkopen. We houden PS op de hoogte van de vorderingen.
Minister vraagt misschien alleen naar invulling Zeeuwse doelen, maar gezien Zeeuwse aanpak met alle sectoren en buitenland/zee wil GS graag totaalplaatje ingevuld zien bij gebiedsplan 1.0 straks.
Tenslotte zegt GS toe alle aanbevelingen en adviezen uit de ecologische evaluatie van de Manteling over te nemen. Bovendien komen er dergelijke rapportages voor de overige 6 Natura2000 gebieden in Zeeland waaronder de Kop van Schouwen.
GroenLinks kan akkoord gaan met deze tussenstap en het Statenvoorstel, maar zal het proces richting gebiedsplan 1.0 kritisch volgen.
SLOTVRAAG: Hoe verloopt het proces verder? Wanneer en hoe komt PS aan bod? Reactie GS: in ieder geval rond januari en juni 2023, misschien ook nog daartussen.