Het kabinet heeft zich verstrikt in een innige omhelzing met de waterschappen. Er komt o.a. een nieuwe zuiveringsheffing en dat gaat de burger veel geld kosten. Ieder huishouden betaalt al veel geld voor de riolering. Alsof dat nog niet genoeg is, moet de burger nu ook extra gaan betalen om de lastenverlichting voor natuurbeheerders, landbouw en bedrijven te bekostigen. Het kabinet moet gedacht hebben: door de massa meer in de kassa! GroenLinks is het daar absoluut niet mee eens. Hef de waterschappen op, dat bespaart veel tijd en ergernis...
De onlangs gesloten overeenkomst 'waterketen 2007' gaat de burger een hoop geld kosten. Dit zogenaamde bestuursakkoord bevat mooie woorden over het waterbeleid, maar schiet ernstig tekort richting burger. Het kabinet beloofde zich dienend op te zullen stellen. In het waterakkoord wordt de burger echter benadeeld zonder dat de moeite is genomen hem te horen.
Het akkoord is gesloten tussen kabinet, Unie van Waterschappen, Vereniging van Waterleidingsbedrijven, Vereniging Nederlandse gemeenten en Inter Provinciaal Overleg . Het bevat de volgende elementen: - de burger vertellen wat gedaan wordt met de opbrengst van de stijgende waterlasten.; - aangeven hoe de burger kan bijdragen aan het voorkomen van waterverontreiniging; - onderzoek naar de prijs-kwaliteitsverhouding in de waterketen; - de invoering van de zuiveringsheffing in 2009 moet voor burgers en bedrijven de transparantie vergroten. Deze voornemens staan centraal in het bestuursakkoord waterketen 2007 centraal. De nog immer machtige waterschapslobby heeft het weer voor elkaar. Aan de waterschappen wordt niet getornd. Het coalitieakkoord van CDA, PvdA en ChristenUnie beloofde ons iets anders: „Een dienende overheid is een overheid die burgers centraal stelt. Minder regels en bureaucratische lasten en een heldere handhaving zijn daarbij nodig, evenals een hoge kwaliteit van publieke voorzieningen.” De burger wordt in dit akkoord niet gehoord. Consumentenbond, ouderen-, milieu- en brancheorganisaties werden niet betrokken bij het opstellen. De burger wordt nog wel genoemd in het akkoord; er komt een voorlichtingscampagne. Element in die campagne zal zijn: 'het niet lozen van medicijnresten, schoonmaakdoekjes en vochtig toiletpapier...’.
Het kabinet acht de burger schijnbaar hoog. Enige maanden geleden mocht ik op werkbezoek zijn bij ons nutsbedrijf Delta. De directie deelde mee veel kennis in huis te hebben op het gebied van afvalwaterzuivering. Delta is graag bereid de rioolwaterzuiveringsinstallaties van de beide waterschappen over te nemen. De kostenbesparing wordt geschat op circa 20%! Wat is er op tegen om van Delta één nota te krijgen voor waterverbruik en -zuivering? In het bestuursakkoord wordt gesproken over grenzeloos samenwerken. Dat is een aperte onwaarheid, de grenzen blijven bestaan. Zo mag onder geen enkel beding getornd worden aan het bestaansrecht van de waterschappen.
Drie jaar geleden is becijferd dat het opheffen van de waterschapsbesturen, naast een aanzienlijke vereenvoudiging en het verdwijnen van de kosten voor het maken van de belastingaanslagen, een kostenbesparing oplevert (oplopend tot 100 à 150 miljoen euro in 2007) en een forse reductie van de bestuurslast. Wie het bestuursakkoord waterketen 2007 goed leest weet wat ons staat te wachten. Gemeenten moeten het rioolrecht binnen drie jaar kostendekkend maken. Dit heeft het indirecte gevolg dat ook de onroerend zaakbelasting doorgaans zal stijgen. En de zuiveringsheffing wordt mogelijk gekoppeld aan het drinkwaterverbruik. Dit zoveelste bestuursakkoord heeft geen enkel gevolg, met dien verstande dat burgers wederom de dupe zijn... In het regeerakkoord van het kabinet staat dat ’vertrouwen aan de basis ligt van een goed functionerende overheid'. Met het waterakkoord is vertrouwen genomen, zonder het eerst te vragen. De nieuwe wateroverheid kan alleen daarom al niet goed functioneren. Wat blijft is mijn roep: Wie verlost ons van de waterschappen? Pas dan staan burgers en bedrijven centraal. Of is die roep voor sommigen nog steeds een 'ongemakkelijke waarheid'?