Antwoorden op vragen uitbreiding nertsenfarm Stavenisse

Op 10 november jl. werd de Wet verbod pelsdierhouderij – ingesteld op 15 januari 2013 – weer van kracht* nadat het gerechtshof in Den Haag het hoger beroep van de NFZ (Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders) had afgewezen. Het vonnis maakt de weg vrij voor fokverboden in andere Europese landen. Op 7 januari 2013 stelde GroenLinks vragen en GS antwoordden o.a. dat: “Voor bestaande bedrijven betekent dit een verbod op het houden van meer dieren dan in de reeds bestaande vergunde situatie. In die zin ontbreekt ontwikkelingsruimte.”

GS zijn nu voornemens aan Nertsenfarm Walhout (Stavenisse) vergunning te verlenen voor uitbreiding van 10.000 naar 15.000 nertsen in het kader van de Natuurbeschermingswet. Reden voor Gerwi Temmink om vragen te stellen (d.d. 2 dec. 2015) >> Op 18 jan. 2016 ontvingen we de antwoorden van GS:

Vragen

1. Bent u met ons van mening dat het verlenen van een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet in strijd zou zijn met artikel 2 van de Wet verbod pelsdierhouderij? Uitbreiding van de pelsdierhouderij is op grond van het nertsenfokverbod niet toegestaan.
   
   Nee, bij het al dan niet verlenen van de vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 is er geen koppeling met de Wet verbod pelsdierhouderij. De Natuurbeschermingswet 1998 kent een
   
   eigen toetsingskader. Alleen aan de daarin opgenomen criteria mag worden getoetst.
   
   Op 27 oktober 2015 hebben wij de vergunning op grond van de natuurbeschermingswet 1998 in ontwerp vastgesteld. Op dat moment was de Wet verbod pelsdierhouderij door een eerdere uitspraak van Rechtbank Den Haag buiten werking gesteld.
2. Is het u bekend dat Stichting Animal Rights de Staatssecretaris heeft gevraagd het verbod te handhaven, in die zin dat de uitbreidingen die na de inwerkingtreding van het verbod hebben plaatsgevonden, ongedaan gemaakt dienen te worden? Animal Rights vraagt het Openbaar Ministerie de staatssecretaris overeenkomstig dit verzoek te adviseren.
   
   Ja.
3. Bent u met ons van mening dat het onlogisch is dat wel uitbreiding van het aantal dieren wordt aangevraagd, maar niet de uitbreiding van de ruimte die de dieren tot hun beschikking hebben? Dat moet toch in verhouding zijn? Wetende dat uitbreiding van de ruimte in het kader van het Omgevingsplan niet is toegestaan, bent u dan met ons van mening dat dit een doodlopende weg is, en dat het daarom overbodig is om een vergunning te verlenen voor uitbreiding van het aantal dierplaatsen?
   
   In het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 is het effect van de aangevraagde activiteit op beschermde natuurwaarden van Natura 2000-gebieden relevant. In dit geval gaat het om het houden van extra dieren. De ruimte die daarvoor benodigd is behoort niet tot het toetsingskader van de Natuurbeschermingswet 1998. Aan wettelijke regels voor dierenwelzijn zal in alle gevallen moeten worden voldaan.
   
   Op grond van het Omgevingsplan is onder voorwaarden slechts een beperkte uitbreiding van dit bedrijf toegestaan, namelijk tot 5.000 m2 bedrijfsvloeroppervlak.
   
   We nemen met u aan dat de door het bedrijf beoogde uitbreiding niet binnen deze oppervlakte kan worden gerealiseerd. Ook de Wet Ruimtelijke Ordening en Wet algemene bepalingen omgevingsrecht hebben een eigen toetsingskader. Ook hiervoor geldt dat er geen koppeling ligt met de Wet verbod pelsdierhouderij.
4. Hoeveel nertsenfokbedrijven telt Zeeland en hoeveel dieren worden er in totaal gehouden in de nertsenindustrie in Zeeland?
   
   In Zeeland zijn 9 bedrijven actief. Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn in 2014 in onze provincie 37.090 pelsdieren aanwezig.
5. Hoeveel uitbreidingen zijn er geweest sinds het verbod van kracht werd?
   
   Voor zover ons bekend is er in deze periode alleen een uitbreiding in bebouwing aan de orde geweest bij het bedrijf aan de Kokersweg 2 te Zuidzande. Bij deze uitbreiding is het aantal dieren niet toegenomen, aldus gemeentelijke informatie.
6. Bent u met ons van mening dat de nertsenindustrie ernstig dierenleed veroorzaakt en dat daarmee het dierenwelzijn in het geding is? Zo nee, waarom niet?
   
   De Wet verbod pelsdierhouderij heeft als doel het houden en doden van dieren met het oog op hun pels te verbieden op grond van ethische overwegingen. Deze wet is door het Parlement aangenomen. Wij zien geen reden om afstand te nemen van de redenen achter deze wet.
7. Is het u bekend dat het Nederlandse pelsdierfokverbod op de agenda staat van het Europees Parlement** en dat de roep om meer pelsdierfokverboden in Europa weerklank vindt bij een groeiende groep Europarlementariërs? In dat licht bezien: bent u met ons van mening dat het verlenen van een vergunning indruist tegen alle logica, omdat er met ingang van 2024 geen pelsdieren meer gefokt mogen worden? En dat juist die termijn zo lang is om pelsdierhouders de tijd te geven hun bedrijf om te schakelen?
   
   Het is ons bekend dat het fokverbod aandacht heeft in Europa.
   
   Uit de antwoorden 1 en 3 blijkt dat de verschillende wetten hun eigen toetsingskader hebben. Dit kan tot gevolg hebben dat bepaalde vergunningen niet kunnen worden geweigerd. Dit terwijl er andere wetgeving is die een verbod inhoudt op het uitbreiden van het aantal dieren. Een en ander hangt samen met de Nederlandse wetssystematiek.
8. Het is niet ongebruikelijk om te anticiperen op nieuwe wetgeving. Het staat nu van hogerhand vast dat het straks niet meer mag. Is het college van GS in dit geval genegen ook van deze superioriteitsregel (‘lex superior derogat legi inferiori’) gebruik te maken en de vergunning niet te verlenen? Waarom wel/niet?
   
   Nee, wij maken daarvan geen gebruik. Het toetsingskader van de Natuurbeschermingswet 1998 laat dat niet toe.
   
   Daarbij komt dat de Natuurbeschermingswet 1998 niet van een lagere orde is dan de Wet verbod pelsdierhouderij omdat zij beiden zien op een ander toetsingskader. Beide wetten zijn wetten in formele zin.
9. Op GroenLinks-vragen van 7 januari 2013 heeft u geantwoord dat het nertsenfokverbod een verbod betekent op het houden van meer dieren dan reeds vergund. Zijn GS bereid dit standpunt te handhaven?
   
   Het gaat om een verbod dat rechtstreeks voortvloeit uit de Wet verbod pelsdierhouderij. Er is dus geen sprake van een standpunt van ons college dat wij al dan niet moeten handhaven.

*   Bont voor Dieren: Nertsenfokverbod wereldwijd gevierd

** Bont voor Dieren: Bontfokverboden op Europese agenda

In de media:

Omroep Zeeland: GroenLinks tegen uitbreiding nertsenfarm

N.B. Op 3 december 2015 hebben wij een zienswijze ingediend tegen de aanvraag tot uitbreiding.