Voordat ik begin met het dromen en het delen van wensen en bedenkingen over Zeeland 2050 heb ik eerst twee vragen over het proces.

Het was een korte brief die we 10 dagen geleden ontvangen hebben. 

Vandaag zullen we als commissie input geven over de Voortgang Zeeland 2050. Op 11 april staat nu op de planning dat, het ruimtelijk arrangement en wensen en bedenkingen toekomstperspectief,  vastgesteld wordt in PS. Daarna zijn er op 16 mei en 13 juni  proces-updates in de commissie SO.

Tijdens de heisessie tussen GS en PS is er meerdere keren door meerdere mensen aangegeven dat er behoefte is aan een tussenmoment waarin wij als commissie en PS meer sturing kunnen geven en ideeën kunnen opperen.

In deze planning lijkt dit niet opgenomen te zijn. Omdat we op 11 april het nieuwe document zullen vaststellen. 

VRAAG: aan GS: klopt dit?

Met andere woorden: Kunnen wij in mei, juni en in het verdere proces nog sturing geven en onderwerpen aandragen of kan dit niet?  Zo nee, waarom is de oproep voor het organiseren van een tussenmoment genegeerd?

In deze korte tijd hebben wij weinig ruimte gehad om dit visiedocument terug te kunnen koppelen met onze gemeenteraadsfracties en achterban. Tijdens vorige commissies heb ik ook al aangegeven dat ik het proces erg snel en gehaast vind. Hoe kunnen we in zo’n korte tijd een heel visiedocument te creëren?

Participatie 

Wij vinden dat Zeeland 2050 gedragen moet zijn door de gemeenten en Zeeuwse bevolking. Nu staat op de planning dat alleen specifieke stakeholders mee mogen praten over de visie. Burgers worden weinig tot niet betrokken. De gemeenteraden worden niet bevraagd. De gemeenten worden alleen via het OZO om input gevraagd.

VRAAG: Waarom is hiervoor gekozen?

VRAAG: Kan ZvKK en de vereniging kleine kernen toevoegen in de lijst van stakeholders?

Een strategische investeringsagenda is goed. Al moeten we wel zorgen dat de uitkomst van Zeeland 2050 iets blijvends is. Dat het niet alleen  in Den Haag de hand ophouden is. We moeten voorkomen dat veel initiatieven vanuit de regiodeal opgetuigd zijn, en nadat de financiën op zijn, de initiatieven weer wegvallen.

De ontgroening en vergrijzing zijn een groot probleem in Zeeland. In de eerste beelden richting Zeeland 2050 worden ook een aantal vragen gesteld over hoe we mensen kunnen verleiden zich in Zeeland te vestigen

Naast vestigen moeten we natuurlijk ook kijken hoe we de jongeren in Zeeland kunnen vasthouden. En aan welke knoppen moeten we dan draaien? Is de gedeputeerde het daar ook mee eens?

Hotspot voor Talent

Jongeren trekken jongeren aan. Voor jongeren is goed onderwijs  van belang alsmede de ontwikkelkansen. Zoals ook in Hotspot voor Talent genoemd wordt. Masteropleidingen zijn noodzakelijk zodat de jongeren na hun bachelor in Zeeland kunnen blijven. 

Aantrekkelijkheid van Zeeland - komt ook in andere onderwerpen terug zoals voorzieningen, cultuur, ov, wonen en natuur.

Voorzieningen:

Het behoud van voorzieningen over de volle breedte is belangrijk. Bevolkingsgroei kan helpen om de voorzieningen te behouden.

Bevolkingsgroei moet geen doel op zich zijn. Zeker als bevolkingsgroei vooral in de steden beoogt is. Wat hebben de voorzieningen in de kleine kernen en dorpen daar aan? Ook kan de overheid helpen bij het stimuleren van lokale initiatieven van voorzieningen. Maar bijvoorbeeld ook hulp bij grotere voorzieningen zoals zorg en onderwijs.        Dit hoeft niet alleen op provinciaal niveau maar is natuurlijk ook essentieel op gemeentelijk en landelijk niveau.

Trots op Zeeland

Bij Jouw Zeeland kwam naar voren dat het belangrijk is dat we ook meer trots mogen zijn op Zeeland en dat we onze sterke punten beter uit moeten dragen. Met positiviteit trek je meer mensen aan dan een verhaal van verschraling.

OV

Een betere bereikbaarheid is belangrijk. Ov-verbindingen tussen Zeeland en aantrekkelijke steden buiten Zeeland zoals de Vlaamse steden Gent, Antwerpen en Brugge. Jouw Zeeland: Vlissingen als middelpunt en niet als eindpunt. De lijn doortrekken naar Zeeuws-Vlaanderen. Met een treinverbinding voor personenvervoer naar België.

Bruisende cultuur. 

Volop activiteiten die ook jongeren trekken. Meer jongeren in een gebied trekt ook jongeren aan. Het is belangrijk om te werken aan een goed en gedegen cultureel netwerk in Zeeland. En, als het aan ons ligt, zetten we weer in op Zeeland als Culturele hoofdstad. 

VRAAG: Hoe ziet de gedeputeerde dit?

Wonen

Starterswoningen en levensloopbestendige woningen realiseren. Zodat ook voor jongeren, ouderen en mensen met een beperking,  geschikte huizen zijn.  Het blijven bouwen van woningen is belangrijk, want als mensen geen huis kunnen vinden dan trekken ze ook weg. Bouwen om te bouwen, is niet het streven. Het moet wel kwalitatief, betaalbaar, mooi en passend zijn. Met mooi en passend bedoelen we: zorg dat de woningen die gebouwd worden door architecten ontworpen worden, in de kern past en aantrekkelijk zijn. Hoe  maken we de overbrugging tussen de woondeal tot 2030 en Zeeland in 2050. Het ontwikkelen van groene wijken daar hoort de 3, 30, 300 regel bij. Jouw Zeeland - Iedere stad of gemeente heeft zijn eigen Vondelpark zodat je in 15 minuten fietsen in de natuur kan zijn. 

Wens: Zeeland als fietsprovincie van Nederland.

Groene krachtbron van NL:

De Nederlandse economie moet in 2050 volledig circulair zijn. Dat betekent dat producten en grondstoffen opnieuw gebruikt worden en er bijna geen afval meer is. Daarom is onze wens dat Zeeland in 2050 circulair. Hiernaast wordt er in dit speerpunt veel over industrie gesproken. Zoals de SGP ook genoemd heeft, is Zeeland op dit moment het tweede risicogebied van Nederland. Een schone, veilige en gezonde leefomgeving. Schoon water, gezonde lucht en een bodem zonder vervuiling kunnen in de visie niet ontbreken. 

Bedenking: Natuur is er niet alleen om hersteld te worden zodat ontwikkelingen kunnen plaatsvinden, maar natuur is een basisbehoefte en voorziening die leven en wonen in Zeeland bijzonder én dragelijk maakt. Ook klimaatadaptatie is van belang. Vergroenen van de kernen en ook building with nature voor de  waterveiligheid is belangrijk.  Voorbeelden van building with nature projecten zijn de zandbrommer, aanleggen van oesterbanken en wisselpolders. Naast klimaatadaptatie moeten we verder inzetten op duurzame energiebronnen.

Het landschappelijke en ruimtelijke component moet meegenomen worden.  De landelijke overheid heeft als doel gesteld dat Nederland in 2050  CO2 neutraal is. Wij willen daarom ook dat Zeeland in 2050 CO2 neutraal is. Projecten om het energienet in balans te krijgen, elektrolysers om waterstof te creëren, batterijen en het gebruik van zwaartekracht door te werken met het optakelen van gewichten of het volpompen van een meer.

Het document is erg globaal, maar kerncentrales worden specifiek genoemd. De komst van nieuwe kerncentrales hoort niet in deze visie thuis. We moeten eerst maar afwachten of ze worden gebouwd en op welke locatie ze dan komen. 

Vraag: Waarom zou dit  al meenemen in de visie terwijl er nog zoveel onduidelijk is? 

Voedsel:

We willen eerlijk geproduceerd lokaal en gezond voedsel voor mensen. Op dit moment is het aandeel biologische boeren in Zeeland het laagst in vergelijking met heel Nederland. De rijksoverheid wil dat in 2030 15% van het landbouwareaal biologisch is. We wensen dat we in 2050 grotendeels biologisch telen. Om dit te bereiken helpen we de boer met kennis en subsidies. Het moet win-win worden. De boer moet een goed verdienmodel hebben, waar een eerlijke prijs betaald wordt voor de producten. 

Als laatste punt: we moeten goed omgaan met de ruimte die schaars is.

Ay Ling van der Spek-Thung | Statenlid PvdA-GroenLinks Zeeland