Voorjaarsnota 2013 - bijdrage Leen Harpe

De meest opzienbarende conclusie is dat er ruimte is in de lopende begroting (2013) en het college in 2014 geld tekort komt voor projecten; dat laatste door nieuwe projecten en inzichten. Het college is het begrip 'kerntaken' aan het oprekken, wat zich met name uit in wegenaanleg voor het gewenste ziekenhuis in Middelburg en bij de marinierskazerne. Dat laatste met goedkeuring van de Staten, maar de pijn zit hem in de voorfinanciering die het college Vlissingen in het vooruitzicht stelt. De provincie als de bank van lening.

Hier vindt u het Statenvoorstel Voorjaarsnota 2013

Voorjaarsnota 2013  - bijdrage Leen Harpe



Inleiding

"Het college stelt voor de voorjaarsnota vast te stellen onder een aantal beperkende financiële condities:

1. Financiële knelpunten worden primair opgelost binnen betreffende beleidsveld. Als dat niet kan, wordt een oplossing elders in de goedgekeurde begroting gezocht.
2. Voor 2013 wordt een uitzondering gemaakt voor de onvermijdelijke knelpunten.
3. Voor 2014 en verder worden voor incidentele prioriteiten bij de vaststelling van de Najaarsnota een afweging gemaakt.
4. Structurele verhogingen van het budget worden in beginsel niet gehonoreerd, tenzij elders dekking aangegeven kan worden.

Vervolgens willen GS de begroting 2013 wijzigen en de begroting 2014 opstellen. Op voorhand zijn er twee conclusies te trekken. De meest opzienbarende is dat er ruimte is in de lopende begroting (2013) en het college geld tekort komt in 2014 voor projecten. Dat laatste wordt veroorzaakt door nieuwe projecten en inzichten. Opvallend is dat het college het begrip 'kerntaken' aan het oprekken is. Dat uit zich met name in de wegenaanleg voor het gewenste ziekenhuis in Middelburg en inmiddels de wegenaanleg bij de marinierskazerne. Dat laatste overigens met goedkeuring van de Staten, maar de pijn zit hem in de voorfinanciering die u Vlissingen in het vooruitzicht stelt. De provincie als de bank van lening.

Duaal?

Het college kijkt met tevredenheid terug op de eerste twee jaar van de collegeperiode, aldus de voorjaarsnota. Verwezen wordt daarbij naar de resultaten die in de jaarrekening 2012 behaald zijn. Ook wordt een midterm review aangekondigd. Of die tevredenheid terecht is, valt te betwijfelen. Het college houdt naast een onderuitputting (weer) veel geld over in 2013. Bovendien heeft de boeggolf bijna de grootte gekregen van een grondzee.* Aansluitend heeft de provincie nog veel Rijksgeld te besteden voor de verschillende projecten. Naar de mening van GroenLinks is dit geen reden tot vreugde.

Het college kiest met deze opstelling voor de collegeroute. Allereerst verwijst het college naar het collegeprogramma en vervolgens wordt tevredenheid uitgesproken. Vergeten wordt dat de Staten als geheel het collegeprogramma niet hebben onderschreven. Er kan dus hooguit sprake zijn van partiële tevredenheid. Door het geschuif met budgetten kan niet gesproken worden van 'degelijk financieel beleid', zoals in het collegeprogramma staat verwoord. De conclusie moet dan ook zijn dat ook op dit punt het collegeprogramma aangepast kan worden. Het collegeprogramma is verworden tot een novelle.**

Trugkieke

De start van het college was flitsend; een snel programma in letterlijke zin. Bij doorlezen bleek echter dat de VVD-inbreng reusachtig was. De VVD heeft een ragfijn spel gespeeld om het met een Marten Toonder-uitdrukking te verwoorden. Complimenten daarvoor! Zoals landelijk gebruikelijk en verwacht, heeft de SGP daar zijn voordeel mee gedaan. Cultuur en milieu omlaag. De gedoogconstructie kon van start met een bijwagenrol voor PvdA en CDA. Vervolgens stapelden de incidenten zich in hoog tempo op, met als dieptepunten twee moties van wantrouwen en het neutraliseren van cultuurminnend Zeeland. Dit alles werd omrand met het opleggen van geheimhoudingen, hetgeen uiteindelijk een bevoegdheid is van de Staten. Je kunt ook zeggen: het college loopt als een trein. Zoek er maar een uit. Tot zover de midterm review van GroenLinks.

Teveel overheid

Voorzitter, al kabinetten lang wordt geroepen dat er teveel overheid is. Iedereen is het daarmee eens. Een oplossing wordt niet gegeven. Niet door de overheden zelf en niet door het IPO. Snijden in eigen vlees doet pijn, maar het moet nu dan maar eens gebeuren. Minder Staten- en gemeenteraadsleden lijkt leuk, maar het voegt nauwelijks iets toe aan het oplossen van het probleem. Wij zitten nog steeds op het niveau van de zeven provinciën.

GroenLinks heeft met de brochure "De grootste provincie van Nederland is te klein" een voorzet gegeven voor een nieuwe begrenzing van de provincie Zeeland en deze warm aanbevolen bij minister Plasterk. Ook de andere overheden zouden een dergelijke exercitie moeten doen. Het barst ook in Zeeland van de noodverbanden c.q. samenwerkingsregelingen en dat doet de vraag ontstaan of ambtelijke organisaties (om te beginnen) niet meer moeten gaan samenwerken over de eigen grenzen heen. In den lande heeft dat tot goede resultaten geleid en het geeft (en dat is het doel) minder overheid. Mijn vraag aan het college is zo’n marsroute uit te zetten ter voorbereiding op een brede discussie met gemeenten en uiteindelijk in de Staten.

Zorgen RUD

Zorgen heeft de GroenLinks-fractie over de RUD. Zoveel handen op één buik en ieder zingt zijn eigen lied. Hét voorbeeld van de Zeeuwse ziekte. De provincie heeft zich hulpvaardig getoond door diep in de beurs te tasten, maar het is geen goed begin voor een hechte samenwerking. Hoe denkt het college daarmee om te gaan in de toekomst? Een knipoog in deze naar de Veiligheidsregio is op zijn plaats.

Waardering voor ambtelijke inzet

Ondanks de forse krimp van de ambtelijke organisatie, moet geconstateerd worden dat de lijnen voor de Staten steeds duidelijker worden. Stilstaan bij onze kritiek van weleer heeft, hoe terecht ook, geen zin. Nu inzetten op de bestaande organisatie. Na de 'zicht op beleid'-uiteenzetting moet geconstateerd worden dat het vorm gekregen heeft en er een prestatie van belang is geleverd. Daarvoor een compliment aan de ambtelijke organisatie.

Ruimtelijke ordening

GroenLinks was en is niet enthousiast over het Omgevingsplan. De provincie maakt gemeenten meer verantwoordelijk voor het beleid. Dat is toch de insteek?

En hoe zit het met de afstemming bij regionale bedrijventerreinen? Middelburg akkert gewoon door. Onze fietstocht recentelijk langs bestaande bedrijventerreinen toont zo hier en daar zoveel lege plekken, dat je je afvraagt of het nog wel bedrijventerrein is. Desondanks zijn er plannen voor een nieuw bedrijventerrein nabij Nieuw- en St. Joosland. De gemeente Middelburg heeft de gemeenten Vlissingen en Veere en de provincie Zeeland uitgenodigd hierover te praten. In 2009 kocht de gemeente Middelburg dertig hectare landbouwgrond aan de Trekdijk bij Nieuw- en St. Joosland om er in de toekomst ooit een bedrijventerrein van te maken. Wordt deze invulling van regionale afstemming door de provincie toch bekrachtigd? Wat verstaat u in dit voorbeeld dan onder zorgvuldig ruimtegebruik? Wordt er na de Cleene Hooge weer een onnodige claim gelegd op een mooi stuk open landschap. Goedkoop bouwland, kennelijk!

De provincie bevordert ook dat oudere woningen energiezuiniger worden gemaakt. Ons initiatiefvoorstel daarvoor haalde het niet. Het college zou dat wel regelen. Ik heb het nog niet ontdekt. Daarvoor hebben wij een amendement. Het geeft overigens heel veel goede werkgelegenheid! En we zijn niet de enige die dit bepleit. Lees het interview van Maarten Hajer [directeur Planbureau voor de Leefomgeving] in het FD er maar op na. En de SER-voorstellen inzake energiebeleid.

Vanwege de grote economische belangen investeert de provincie mee in de toekomstbestendige huisvesting en bewaakt de omvang en kwaliteit van regionale woningbouw en herstructurering. Mogen wij horen en vooral zien hoe die afstemming nu is? Wordt er nu gebouwd naar behoefte? En wordt er gesloopt naar behoefte? Wat doen we met die 10.000 woningen die we nu al teveel hebben? [Bron: Krimpcafé SCOOP.]



Binnen de RO-sfeer moet ook de kazerne worden geregeld. Het college werkt daaraan. Wat m.i. niet goed geregeld is in de voorjaarsnota, is het budget. De kosten voor de marinierskazerne worden geraamd op 1 mln. euro per jaar. De Provinciewet (art. 194) vraagt een reële raming voor vier jaar. Bekend is dat het gaat om een totaalbedrag van 15 mln. euro Met 'slechts' € 1 miljoen per jaar en een gewenste oplevering in 2017 lukt dat niet. Hoe regel je dat? Dat vraagt een reële raming over deze vier jaar.

Het tijdperk Bleker ligt gelukkig achter ons, het was een ramp voor de plattelandsontwikkeling. Mijn vraag aan de gedeputeerde is in welk tempo zij de misstappen van Bleker gaat repareren? Ik denk dan met name aan de herbegrenzing van de EHS. Mijn waardering overigens voor de nieuwe staatssecretaris, mw. Dijksma. Onze Sharon doet het uitstekend! Zij ruimt de puinhopen van Bleker voortvarend en in hoog tempo op. Nu de megastallen nog verbieden. De staatssecretaris gaat de wet aanpassen. Regionale en lokale overheden kunnen dan nieuwe veebedrijven weren of uitbreiding van een bestaand bedrijf te weigeren. Ons verzoek is het omgevingsplan hier dan op af te stemmen. Gaat u dat doen?

De commissaris van de Koning

Hij moet dagelijks de eenheid bewaken van provinciaal beleid en wekelijks voorzitter zijn van het college van GS en maandelijks voorzitter van de Staten, las ik ergens. Uw ambtsinstructie is omvangrijker en de praktijk nog meer. De belangrijkste opdracht voor deze bestuursperiode is m.i. een goede discussie en besluitvorming over de bestuurlijke herindeling van provincie en gemeenten. Onze ideeën daarover wat betreft de provincie zijn bekend. Wij zullen binnenkort een aanzet presenteren om een zelfde discussie te kunnen voeren met de gemeentebesturen in Zeeland. Wij vragen daarbij uw creatieve belangstelling en inzet.

Voorzitter, afgelopen periode is gewerkt aan het verbeteren van de bestuurlijke verhoudingen in deze Staten. Wij zijn goed op weg. Het duale pad vertoont nog hobbels en gaten, maar wij kunnen er overheen. In dat kader zou het mooi zijn, wanneer er bij de voorbereiding van de najaarsnota vooraf een hoorzitting wordt gehouden met de Staten over de problemen waar het college voor staat en de wensen en verlangens van de Staten worden aangehoord. Een midterm review achteraf is prachtig, maar een uitwisseling van argumenten vooraf zou meer eenheid in deze Staten kunnen brengen. Een aantal punten uit deze voorjaarsnota zijn voor mij verrassend en dat zou voorkomen kunnen worden.

Voorzitter, dat geeft weer hoop voor volgend jaar. Het laatste volle jaar van deze collegeperiode. Laten wij er iets moois van maken!"

______________________________________________________________________________

*   Met grondzee worden die gedeelten van een zee aangeduid, waar het water waarop men vaart een dusdanig hoge zeegang heeft, dat het schip het risico loopt met de kiel de bodem te raken in het golfdal en door de volgende golfpiek weer wordt meegesleurd. ** Een novelle is een prozaverhaal van beperkte omvang. __________________________________________________________________________________________ In de bijlagen de ingediende moties en amendementen Amendement 5 wordt ingetrokken en de overige amendementen en moties worden verworpen.